Wydawać by się mogło, że choroby na podłożu alergicznym to typowo ludzka przypadłość. Niestety nie. Nasi czworonożni przyjaciele również cierpią z powodu alergii. Jak wygląda alergia u kota? Jakie są najczęstsze objawy? Jak leczyć uczulenia u kota? Zapraszamy do artykułu. Postaramy się odpowiedzieć na wszystkie nurtujące pytania. Zdjęcie ilustracyjne / Adobe Stock / Stefan, 5-letni kot rasy brytyjskiej trafił do kliniki weterynaryjnej w opłakanym stanie. Kocur jest ulubieńcem domu i tylko można mu pozazdrościć królewskiego życia. Niestety, pewnego dnia zaczął drapać się na karku. Nie byłoby w tym nic dziwnego, lecz Stefan nie poprzestał na jednym razie i w końcu wydrapał sobie na szyi potężną ranę. W krwistą, bezwłosą skórę na karku szybko wdała się infekcja, gdyż kot nie przestawał drapania. Kot był zdenerwowany i widać było, że coś mu dolega. Potrząsał głową i nie mógł sobie znaleźć miejsca. W końcu opiekunka zabrała go do weterynarza. Diagnoza padła dość szybko: alergia, prawdopodobnie pokarmowa. Opiekunka była zaskoczona, gdyż nie żałowała na markową karmę dla Stefana, a poza tym karmiła ulubieńca resztkami wędlin i surowym mięsem kurczaka. Nie przypuszczała, by zwierzęta również zapadały na alergie. Weterynarz uprzedził właścicielkę Stefana, że dokładne zdiagnozowanie alergii u kota i późniejsze wyleczenie to długotrwały proces i należy przygotować się na miesiące kuracji. Czym jest alergia? Alergia, inaczej mówiąc nadwrażliwość, jest nadmierną i nieprawidłową reakcją układu odpornościowego na różne substancje, zwane alergenami. Alergenami może być wiele czynników zewnętrznych, np. pyłki traw, pleśń, wirusy, jad, rośliny, środki chemiczne (czystości i do ochrony roślin), składniki pokarmowe i wiele innych. U kotów najczęściej pojawia się uczulenie na pchły (a właściwie na jad, który przekazują kotom), roztocza, konserwanty i składniki pokarmowe. Trafiają się kocie osobniki, które podobnie jak ludzie cierpią na wiosenne pylenie traw lub drzew. Objawy alergiczne u kotów Uczulenie u kota może się manifestować na kilka sposobów. Kot może uporczywie się drapać, jak miało to miejsce w przypadku przytoczonego wyżej Stefana. Najczęściej kot drapie się lub wylizuje w okolicy karku, szyi, uszu i na bokach. Może dojść do częściowego wyłysienia i pojawienia strupów. Do innych objawów należą zaburzenia układu pokarmowego i oddechowego. Wszystkie objawy mogą występować osobno lub łączyć się ze sobą. Co gorsza, mogą również wskazywać na inne choroby, np. na nietolerancję pokarmową, która jest często mylona z alergią. Niestety, nie da się jednoznacznie określić rodzaju alergii po występujących objawach. Drapanie może, lecz nie musi oznaczać, że kot uczulony jest na pchły, bowiem równie dobrze może to być reakcja na alergen w pokarmie. Podobnie może się dziać w przypadku problemów kota z oddychaniem. Na pierwszy rzut oka wskazują one na alergie wziewne, lecz nie jest również wykluczone uczulenie na składnik pożywienia. Rozpoznanie rodzaju alergii Rozpoznanie, na który rodzaj uczulenia cierpi nasz kot, nie jest łatwym zadaniem. Jednak znając pewne cechy poszczególnych alergii, można postawić ostrożne założenia. Jeśli bowiem reakcje alergiczne są wzmożone w okresie wiosenno-letnim, to można przypuszczać, że kota uczulają pyłki traw, krzewów czy drzew. Jeśli objawy występują również późną jesienią, to nie można wykluczyć jadu pcheł. Pleśnie, chemia i alergeny pokarmowe atakują cały rok. Nietolerancja pokarmowa a alergia pokarmowa Bardzo często można znaleźć w sieci informacje, że alergia pokarmowa u kota to nietolerancja na składnik jedzenia. To dwie zupełnie różne przypadłości. Przyczyną błędów jest zbieżność objawów u kota. Rozpoznanie i leczenie obydwu schorzeń przebiega jednak odmiennie. Uczulenie jest nieprawidłową, gwałtowną reakcją układu immunologicznego organizmu zwierzęcia na alergen z pokarmu, natomiast nietolerancja pokarmowa jest związana z zaburzeniem procesu trawienia. Nietolerancja pokarmowa może się manifestować wymiotami, biegunką niedługo po posiłku. Kot po odstawieniu niewłaściwej karmy szybko wraca do zdrowia. W przypadku alergii pokarmowych czas reakcji może być odłożony nawet o kilka tygodni, a objawem może być przytoczone wcześniej uporczywe drapanie skóry karku. Co może być przyczyną alergii pokarmowej u kota? Nie mamy dobrej wiadomości dla właścicieli kota-alergika. Kota może uczulać praktycznie każdy składnik pożywienia: mięso (wołowina, wątroba wieprzowa, kurczak, indyk, ryby), białko krowie, soja, jajka, ser żółty i dodatki zbożowe. Bardzo często alergenem są dodatki spożywcze znajdujące się w karmie dla zwierząt, które mają za zadanie przedłużyć okres przydatności do spożycia, zapobiec kruszeniu czy zbrylaniu. Emulgatory, barwniki, aromaty, konserwanty, zagęszczacze i substancje poprawiające smak są prawdopodobnymi winowajcami alergii pokarmowej u kota. Wykluczenie alergenu z pożywienia kota jest czasochłonną czynnością i wymagającą od właściciela żelaznej dyscypliny. W pierwszej kolejności należy wykluczyć inne przyczyny świądu skóry, czyli pchły lub pasożyty. Kot powinien zostać odrobaczony i zabezpieczony przed insektami. Drugim krokiem jest wprowadzenie diety eliminacyjnej. Przez okres przynajmniej półtora miesiąca kot powinien być karmiony wyłącznie karmą na bazie białka, jakiego do tej pory nigdy nie jadł. Może to być mięso królika, dziczyzna, konina, kaczka lub ryby. Aby dieta eliminacyjna przyniosła pożądane efekty, kot nie może jeść niczego innego, niż zaleconą karmą. Na rynku jest szeroka oferta gotowych mieszanek dla kotów o skłonnościach alergicznych. Inne rodzaje alergii u kotów APZS – alergiczne pchle zapalenie skóry objawia się problemami skórnymi u kota. Charakterystyczną cechą jest silny świąd. Główną przyczyną jest ugryzienie przez pchły. APZS leczy się miejscowo maścią sterydową zaleconą przez weterynarza, a zastosowanie preparatów przeciw pchłom pozwala szybko i skutecznie pozbyć się problemu. Warto jednak pamiętać, by czynności preparatem powtarzać w zaleconym przez producenta czasie. Atopowe zapalenie skóry – manifestuje się problemami skórnymi u kota (świąd na pysku i łapach oraz możliwe zmiany skórne) lub/i kłopotami z oddychaniem. Najczęstszą przyczyną są alergeny zawarte w pyłkach traw, drzew, krzaków, roztoczy. W celu postawienia ostatecznej diagnozy należy przeprowadzić kotu testy skórne. W przypadku AZS praktycznie niemożliwe jest wyodrębnienie ze środowiska kota uczulającego składnika, więc może się okazać, że zwierzę do końca życia będzie przyjmować leki ułatwiające kontakt z alergenem. ————— Redakcja Przejdź do następnej strony Alergia na kota – skąd się bierze i jak z nią walczyć? Uczulenie na kota występuje w momencie, kiedy nasz układ immunologiczny reaguje nieprawidłowo na wydzielane przez zwierzaka alergeny. Tak jak w każdym przypadku alergii spektrum objawów jest bardzo szerokie – od świądu i zatkanego nosa aż po wstrząs anafilaktyczny, który w skrajnych przypadkach prowadzi nawet do śmierci. Oczywiście najczęściej objawy nie są tak straszne, jednak mimo wszystko potrafią skutecznie utrudnić życie. Alergia na mruczące zwierzaki bardzo często określana jest jako uczulenie na sierść kota. Tymczasem zazwyczaj problemem jest nie tyle samo futro zwierzaka, ile pewien określony rodzaj białka: Fel d 1, który znajduje się w naskórku kota oraz w jego gruczołach ślinowych. Jeżeli cierpisz na tego rodzaju problem, zapewne zauważyłeś, że nieprzyjemne objawy pojawiają się nie tylko przy bezpośrednim kontakcie z kotem, ale także podczas przebywania w jego otoczeniu. Białko Fel d 1 zostaje bowiem „rozrzucane” przez zwierzaka razem z komórkami skóry czy właśnie ze śliną. Na domiar złego koty uczulają bardzo często (dużo częściej niż psy), a roznoszone przez nie alergeny niezwykle łatwo się rozprzestrzeniają. Alergia na kota jest wrodzona. Alergia na kota – objawy Czasami zdarza się, że nie jesteśmy pewni, czy objawy, które nas dręczą, faktycznie świadczą o alergii na kota. Możesz rozważać taką opcję, jeżeli w obecności mruczącego futrzaka przydarzają ci się takie symptomy, jak na przykład: łzawienie oczu, zatkany nos, kaszel, swędzenie skóry, wysypki i reakcje alergiczne na skórze, duszności, opuchnięte powieki. Zobacz też: Kot egipski mau – kot ze skarabeuszem W bardzo rzadkich przypadkach mogą pojawić się także objawy ciężkie, których obecność może zagrażać twojemu życiu. Pod numer alarmowy natychmiast należy zadzwonić, kiedy ty lub ktoś z twojego otoczenia doświadczacie: obrzęku krtani, mocnej duszności i braku możliwości zaczerpnięcia oddechu, spadku ciśnienia tętniczego, utraty przytomności lub bardzo mocnych zawrotów głowy. Objawy alergii na kota mogą przytrafić się w trzech sytuacjach. Najbardziej oczywisty jest bezpośredni kontakt ze zwierzęciem. Można spodziewać się ich jednak w bezpośrednim otoczeniu kota – na przykład w mieszkaniu, w którym na co dzień przebywa. Co więcej, bardzo często objawy alergii wywoływane są przez osoby, które mieszkają z kotem i feralne białko przenoszą na ubraniach. Nie zawsze objawy pojawiają się od razu po kontakcie ze zwierzęciem. Czasami musimy zaczekać na nie od kilkunastu minut do nawet trzech godzin. Jeżeli jesteś alergikiem, unikaj sytuacji, w których kot mógłby cię ugryźć. Zwierzęta te bardzo rzadko atakują ludzi w ten sposób, jednak lepiej dmuchać na zimne i nigdy nie drażnić sierściucha, szczególnie tego, którego temperamentu nie znasz. Odradza się także zabawę z małymi kotami. Objawy alergii na kota są najbardziej niebezpieczne dla osób, które cierpią na choroby przewlekłe, takie jak astma czy atopowe zapalenie skóry (AZS). Leczenie alergii na kota Alergia na kota jest nie tylko nieprzyjemna, ale w niektórych sytuacjach może być także niebezpieczna dla naszego zdrowia i życia. Wiele osób zwyczajnie chciałoby móc przygarnąć kota i cieszyć się kontaktem z nim. Z drugiej stron alergia jest wymieniana jako najczęstszy pretekst do pozbywania się zwierzęcia z domu. Czy istnieje sposób na to, żeby pozbyć się uczulenia i móc na co dzień obcować ze zwierzakiem? Alergia na koty – leczenie farmakologiczne Alergicy mogą przyjmować specjalne leki na receptę, które minimalizują objawy i sprawiają, że stają się one mniej dokuczliwe. Warto jednak zaznaczyć, że farmakoterapia nie eliminuje samego problemu. Jest jedynie forma leczenia objawowego. O jakich środkach mowa? Są to przede wszystkim leki przeciwhistaminowe oraz takie, które pomagają zmniejszyć uporczywe objawy kataru. W przypadku silnych duszności dodatkowo stosowane są leki, które poprawiają wydolność oskrzeli. Pamiętaj jednak, że leki są podawane raz na jakiś czas i nie będziesz mógł przyjmować ich stale. Alergia na koty – odczulanie Leczenie alergii zawsze powinno być dobrze przemyślane i dobrane indywidualnie przez lekarza alergologa. Czasami stosowana jest tak zwana immunoterapia, popularnie zwana odczulaniem. Warto jednak zaznaczyć, że w przypadku uczulenia na koty jest to sposób nieco mniej skuteczny niż bywa to w sytuacji uczulenia na kurz. Jak najbardziej można jednak próbować, ponieważ skutki bywają naprawdę zadowalające. Jeżeli bierzesz pod uwagę odczulanie, musisz pamiętać, że jest to proces długotrwały. Niestety, jedna wizyta u alergologa nie umożliwi ci natychmiastowej wycieczki do schroniska po puchatego kotka. Proces immunoterapii trwa bowiem zazwyczaj od trzech do pięciu lat. Na czym polega taka terapia? Osoba uczulone regularnie otrzymuje zastrzyki z porcjami alergenu, które z każdą dawką są coraz wyższe. W ten sposób organizm uczy się tolerować uczulające nas białko. Alergia na koty – domowe sposoby Czy istnieją mniej inwazyjne sposoby na pozbycie się alergii dla kota? Istnieje kilka działań, które możesz powziąć na własną rękę w warunkach domowych. Warto jednak pamiętać, że ma to bardzo różne skutki i działa wyłącznie w przypadku, kiedy objawy na ogół są delikatne. Jeżeli alergia na kota objawia się wyłącznie delikatnym swędzeniem przy przytulaniu czy ewentualnie okazyjnym katarem, można próbować zatrzymać pupila, zachowując przy tym odpowiednie środki ostrożności. Przede wszystkim pamiętaj, aby dokładnie myć ręce po każdym bliskim kontakcie z kotem. Bardzo ważna jest także dbanie o futro pupila. Powinno ono być regularnie wyczesywane. Czasami poleca się także częste kąpiele, chociaż zasadniczo nie jest wskazane, ponieważ może wpędzić zwierzaka w mocny stres. Mieszkanie alergika, w którym mieszka także kot, powinno być regularnie wietrzone. Oczywiście tylko w momencie, kiedy zarówno okna, jak i balkon są bardzo dokładnie zabezpieczone i zwierzęciu nie grozi upadek. Konieczne jest także regularne odkurzanie wszystkich powierzchni, na których mogą gromadzić się alergeny. Mowa tu nie tylko o dywanach, ale także o meblach, takich jak kanapy, czy fotele. Najlepiej wybrać do tego specjalny odkurzacz z filtrem HEPA. Nie obędzie się także bez częstego wycierania kurzy. Czasami przebywanie z kotem w jednym domu sprawia, że objawy alergii z czasem zmniejszają się lub ustępują. Nie jest to jednak żadną regułą i zwykle dzieje się w przypadku lżejszych alergii. Podejście oparte na przekonaniu, że warto wziąć kota do domu i „jakoś to będzie” często kończą się nasileniem objawów. Niewinny zwierzak natomiast traci dom, co jest dla niego prawdziwą tragedią. Alergia na kota – czy istnieją hipoalergiczne rasy? Bardzo często osoby uczulone na koty, które jednak nie chcą rezygnować z towarzystwa zwierzaka, decydują się na kupno rasy bezwłosej. Niestety, jest to bardzo niebezpieczna pułapka, która wynika z niewiedzy. Jak już ustaliliśmy, powodem uczulenia nie jest sierść zwierzaka, a najczęściej jego naskórek i ślina. Nawet perfekcyjnie łysy kot nie będzie w tym wypadku rozwiązaniem problemu. Czy istnieją więc rasy hipoalergiczne? Niestety nie. Niektórzy hodowcy próbowali ukształtować koty, które byłyby bezpieczne nawet dla osób silnie uczulonych. Przykładem były słynne koty Ashera, wyhodowane przez jedną z amerykańskich firm i uznawane za najdroższe koty świata. Niestety, nie było żadnych badań, które potwierdzałyby, że zwierzęta faktycznie były hipoalergiczne. Ashery nie są już dzisiaj hodowane, jednak wiele osób uważa je za bardzo ciekawy i w gruncie rzeczy genialny przykład kampanii marketingowej. Warto jednak wiedzieć, że jest kilka ras kotów, w których ciele znajduje się nieco mniejsza ilość białka Fel d 1. Zmniejsza to ryzyko wystąpienia alergii. Co więcej, niektóre z nich są rasami naturalnymi i jak najbardziej owłosionymi. Spośród nich wymienić można takie koty jak: sfinks, cornish rex, devon rex, kot jawajski, kot bengalski, kot syberyjski. Silna alergia a miłość do kotów – czy jest jakieś wyjście? Czasami zdarza się, że bardzo silna alergia uniemożliwia jakikolwiek kontakt z kotami. Farmakoterapia nie może być stosowana ciągle, a immunoterapia w tym rodzaju alergii czasami po prostu nie działa. Czy w związku z tym dla mocno uczulonych miłośników kotów nie ma żadnej nadziei? Niestety, przy bardzo silnej alergii najlepszym, co można zrobić, jest po prostu unikanie kotów. Nawet najbardziej hipoalergiczne w teorii koty nie są całkowicie wolne od białka Fel d 1. Co za tym idzie mogą wywoływać alergię. Dla własnego bezpieczeństwa marzenie o opiece nad kotem można w takiej sytuacji niestety odłożyć na półkę. Z drugiej jednak strony pamiętaj, że jako miłośnik kotów możesz zrobić wiele dla ich dobra nawet bez fizycznego kontaktu. W naszym kraju kocia bezdomność nadal ma się świetnie. Funkcjonuje także wiele fundacji, które pomagają w kastrowaniu kotów wolnożyjących oraz w znajdowaniu nowych domów tym, które tego potrzebują. Warto raz na jakiś czas wesprzeć, którąś z fundacji drobnym przelewem. Alternatywą jest zakup karmy, kocyków czy leków. Skontaktuj się z organizacją, która działa blisko ciebie i dowiedz się, czego najbardziej potrzebuje. Dobrym rozwiązaniem jest także dokarmianie kotów wolnożyjących. Jest to istotne szczególnie zimą. Tak naprawdę każda pomoc jest na wagę złota. Alergia na kota zdarza się o wiele częściej niż uczulenie na psa. Istnieje kilka sposobów na walkę z tą przypadłością. Możemy zastosować specjalne leki lub odczulanie. W lżejszych przypadkach sprawdzi się mocniejsze dbanie o higienę w mieszkaniu. Jeżeli jednak twoja alergia jest bardzo silna, zamiast standardowej adopcji kota możesz rozważyć na przykład adopcję wirtualną. Pomożesz w ten sposób zwierzakowi, a jednocześnie nie narazisz się na przykre konsekwencje. Uczulenie na kocią sierść to mit Wiele osób bardzo chciałoby mieć w domu kota, ale jest to niemożliwe, ponieważ któryś z członków rodziny jest uczulony na sierść. Ale czy na pewno na sierść? Jak poradzić sobie z alergią oraz czy rzeczywiście stoi ona na przeszkodzie posiadania kotka? Co tak naprawdę uczula? Osoby, które są uczulone na koty, w rzeczywistości nie są uczulone na ich sierść, ale na kocią ślinę, która jest silnym alergenem zawierającym białko oraz na drobinki skóry osadzające się na sierści. Gruczoły łojowe produkują wydzielinę, która osadza się na skórze kota, a następnie roznosi po całym pomieszczeniu razem ze złuszczającym się naskórkiem. Ponadto kot podczas codziennej toalety pozostawia swoją ślinę na futerku, po jej wyschnięciu ślina spada z futerka i roznosi się po całym mieszkaniu. Drobinki glikoproteiny Fel d1 osadzają się w trudno dostępnych miejscach, zwłaszcza w miękkich meblach lub na dywanach i mogą tam pozostawać przez wiele miesięcy. Dlatego osoby uczulone na koty czują obecność zwierząt w pomieszczeniach, w których aktualnie one nie przebywają. Skoro już wiemy, że nie sierść jest alergenem, ale kocia ślina i skóra, zastanówmy się, jak poradzić sobie z alergią? Paradoksalnie jednym z lepszych sposobów na pozbycie się alergii na kota jest zamieszkanie z nim pod jednym dachem. Organizm podczas częstego i silnego kontaktu z alergenem sam się uodparnia i odczula. Dotyczy to oczywiście łagodnego przebiegu alergii charakteryzującego się objawami takimi jak: łzawienie oczu, katar, czy kichanie. W powyższych przypadkach wystarczy utrzymanie mieszkania w czystości. Częste sprzątanie, odkurzanie, eliminowanie kociej sierści poprawia kondycję alergika. Warto pamiętać o wietrzeniu pomieszczeń, nie wpuszczaniu ulubieńca do sypialni, a także o myciu rąk po zabawach z kotem. Ważne jest zakupienie filtru do powietrza i umieszczenie go w każdym pomieszczeniu. W przypadku wystąpienia silnej alergii objawiającej się wysypką, świądem, silnym kaszlem, czy trudnościami w oddychaniu mogącymi prowadzić do przewlekłego zapalenia zatok lub nawet astmy należy niezwłocznie ograniczyć kontakt z kotem. Warto pomyśleć w tym przypadku o umieszczeniu kota u zdrowego członka rodziny lub przyjaciela. Można też oddać ulubieńca rodzinie zastępczej. Jest wiele rozwiązań pozwalających uniknąć schroniska, pamiętajmy o tym. Preparaty antyalergiczne i odczulanie… Stosowanie leków przeciwhistaminowych neutralizuje objawy alergii. Można również stosować kortykosteroidy donosowe lub wziewne – ich działanie jest miejscowe i przeciwzapalne. Leki obkurczające naczynia powstrzymują wystąpienie kataru lub obrzęku śluzówki nosa. Wykonanie testów uczuleniowych pozwoli dokładnie zlokalizować przyczynę alergii i przeprowadzić odczulanie na konkretny składnik. Szczepienia powodują uodpornienie się układu immunologicznego, który zaczyna tolerować alergen. Jest to niestety proces długotrwały – tego typu odczulanie trwa od 3 do 5 lat. Wskazówka: Część leków przeciwalergicznych jest połączeniem preparatów przeciwhistaminowych oraz obkurczających. Te leki są najbardziej skuteczne, ale jednocześnie bardzo niebezpieczne dla osób z nadciśnieniem tętniczym lub chorobami serca. Dlatego odczulanie należy przeprowadzać pod czujnym okiem lekarza. Zapewne kochasz Swojego kota, bo jest dla Ciebie równie ważny jak inni członkowie rodziny. A może nawet ważniejszy (przynajmniej Twój kot tak zapewne uważa)… Przeczytaj artykuł Codziennie podziwiasz harmonijny ruch Twojego kota. Także codziennie odżywiasz swojego kota, starając się zapewnić mu odpowiednią dawkę witalności, by cieszył Twoje oczy… Przeczytaj artykuł Gęsta, sprężysta i błyszcząca sierść Twojego kota, cieszy oczy dając widoczne potwierdzenie tego że jest odpowiednio zadbany… Przeczytaj artykuł Alergia „na kota”. Jak wspomóc zasadnicze leczenie? Koty, zaraz obok psów, to najpopularniejsze zwierzęta domowe. Koty są mało kłopotliwe, nie wymagają przesadnego zaangażowania ze strony właściciela, ale niestety mają jedną istotną wadę: uczulają. Tak zwana „alergia na kota” to skrót myślowy, ponieważ wbrew powszechnej opinii alergenem nie jest kocia sierść, ale białka znajdujące się w ślinie zwierzaka. Na szczęście leczenie „alergii na kota” jest możliwe i przynosi bardzo dobre efekty. Zwłaszcza, gdy stosuje się dodatkowe środki zaradcze. Co wywołuję reakcję uczuleniową? Jak wspomnieliśmy we wstępie, kocim alergenem jest białko, a dokładnie dwie postaci proteiny: Fel d 1 (sekretoglobina) Fel d 2 (albumina surowicy kota) Zdecydowanie silniej uczula pierwsze z tych białek, które odpowiada za nawet 90% wszystkich „alergii na kota” wśród ludzkiej populacji. Fel d 1 jest wytwarzane w kocich gruczołach ślinowych. W momencie, gdy kot zaczyna wylizywać sierść (a robi to każdy mruczek, często poświęcając na to połowę doby) alergen unosi się wraz z popularnymi kłaczkami, trafiając do układu oddechowego ludzi przebywających w pobliżu zwierzaka. Kontakt z alergenem można mieć także po prostu głaszcząc kota. Białko Fel d 1 jest jednak produkowane również w gruczołach łojowych na skórze zwierzaka. Martwy naskórek zawierający alergen trafia do otoczenia i tym samym do płuc czy oczu człowieka, wywołując reakcję alergiczną. Ponadto Fel d 1 produkują gruczoły doodbytnicze oraz komórki podstawne nabłonka. W praktyce nie ma zatem możliwości, aby w 100% zabezpieczyć się przed alergenem. Ciekawostka Znacznie więcej białka Fel d 1 produkują kocury. Kotki są więc nieco „bezpieczniejsze” dla alergików. Białko Fel d 2 jest mniej agresywnym alergenem i według badań odpowiada za około 15% przypadków uczulenia. Najczęściej znajduje się w kocim moczu. Stąd osoby, które mają alergię, raczej nie powinny sprzątać kuwety pupila. Warto dodać, że reakcję alergiczną mogą wywołać także inne kocie białka: Fel d 3 (cystatyna), Fel d 4 (lipokalina), Fel d 5 (immunoglobulina A), Fel d 6w (immunoglobulina M) oraz Fel d 7 (von Ebner’s gland protein). Takie przypadki są jednak jednostkowe. Jak rozpoznać u siebie „alergię na kota”? Najprościej będzie zaobserwować swoją reakcję na towarzystwo mruczka. Jeśli osoba w pełni zdrowa po kilkunastu minutach spędzonych w jednym pomieszczeniu z kotem zaczyna kichać, łzawią jej oczy, ma duszności, pojawia się drapanie w gardle czy reakcje skórne (pokrzywka, zaczerwienienie), to niemal na pewno mamy do czynienia z alergią. Trzeba podkreślić, że bagatelizowanie takich objawów przez osoby mające stały kontakt z kotem, może się skończyć bardzo nieprzyjemnymi konsekwencjami. Nieleczona alergia często skutkuje nabawieniem się astmy oskrzelowej – szczególnie narażone na to są dzieci. Dlatego w momencie zaobserwowania u siebie wymienionych objawów, warto umówić się na wizytę u alergologa. Oczywiście mówimy tutaj o osobach posiadających kota lub pracujących w pomieszczeniu, w którym bytuje zwierzę. Leczenie „alergii na kota” Ten rodzaj alergii jest na szczęście doskonale rozpoznany i współczesna medycyna dysponuje już skutecznymi środkami zaradczymi. Podstawowym z nich jest procedura odczulania, podczas której pacjent jest poddawany ekspozycji na alergen (w tym przypadku kocie białka). Przed przystąpieniem do terapii przeprowadza się dokładne testy mające wykazać, który rodzaj białka uczula pacjenta. Niestety, odczulanie trwa bardzo długo – przeciętnie 3 do 5 lat. Początkowo pacjent musi przyjmować zastrzyki z alergenem nawet 2 razy w tygodniu, co jest kłopotliwe dla osób aktywnych zawodowo. Należy również pamiętać, że odczulanie nigdy do końca nie wyleczy z alergii – może natomiast znacząco zwiększyć komfort życia pacjenta. W przypadku bardzo silnej alergii lekarz może zalecić terapię farmakologiczną, w której ramach pacjent przyjmuje leki przeciwhistaminowe. Dodatkowo, aby zapobiec napadom alergicznym, może istnieć konieczność stosowania kortykosteroidów oraz leków obkurczających (najczęściej aplikowanych do nosa). Wspomaganie leczenia Niezależnie od prowadzonego odczulania alergik powinien pamiętać o stosowaniu się do podstawowych zasad bezpieczeństwa i higieny. Jeśli nie ma możliwości unikania alergenu, należy przede wszystkim zadbać o czystość w mieszkaniu. Częste sprzątanie, odkurzanie kociej sierści, regularne mycie kuwety – to absolutna podstawa (te czynności powinna wziąć na siebie osoba, która nie jest uczulona). Bardzo wskazane jest również stosowanie specjalistycznych środków barierowych, które neutralizują popularne alergeny w środowisku domowym. Przykładem takiego produktu jest Allergoff w sprayu. Ten środek zabezpiecza m. in. materac, poduszki, dywany, dziecięce zabawki czy tapicerowane meble przed rozwojem alergenów, w tym pochodzenia zwierzęcego. Produkt jest w 100% bezpieczny dla zwierząt, dlatego można nim spryskać kocie legowisko. Dodatkowo warto stosować inne produkty z linii Allergoff, które zostały stworzone z myślą o alergikach: Allergoff do płyn do tkanin czy krem Allergoff Atopy dla osób mających odczyny alergiczne na skórze. Stosowanie tych środków zaradczych oraz poddanie się odczulaniu daje niemal pewność, że „alergia na kota” będzie skutecznie kontrolowana i nie zajdzie potrzeba sięgnięcia po ostateczne rozwiązanie, czyli pozbycie się kota z domu. Alergia na sierść – jak sobie z nią radzić? Liczba zachorowań na ten rodzaj alergii stale rośnie i staje się coraz większym problemem. Za jej rozwój odpowiadają zwierzęta, z którymi mamy najczęstszy kontakt – psy i koty. Uczulenie na sierść kota czy psa to w rzeczywistości alergia na złuszczony naskórek obecny w sierści zwierzaków oraz białka zawarte w ich ślinie i moczu. Alergia na zwierzęta domowe ma charakter całoroczny. Jest najbardziej odczuwalna jesienią i zimą. Może być także przyczyną astmy. Alergią nazywamy nieprawidłową odpowiedź układu odpornościowego na substancje potencjalnie nieszkodliwe, z którymi nasz organizm rozpoczyna walkę. W konsekwencji uwalnia on do krwi różne substancje, które odpowiadają za rozwój reakcji alergicznej i wystąpienie nieprzyjemnych objawów. Alergeny zwierzęce otaczają nas dosłownie wszędzie. Ich obecność można stwierdzić nawet w mieszkaniach, w których nigdy nie było zwierząt (mogły zostać przeniesione np. na ubraniach). Pośród alergenów zwierzęcych możemy wyróżnić ślinę, mocz, wydzielinę gruczołów łojowych i potowych. naskórek. Przeczytaj również:Alergia – rodzaje alergenów, objawy, badania diagnostyczne W praktyce zdecydowana większość alergenów zwierzęcych to białka. Sierść w reakcji nadwrażliwości jedynie przenosi wydzielone substancje alergizujące. Do organizmu człowieka dostają się głównie przez układ oddechowy. Mogą wywołać dwa typy reakcji: gwałtowną – objawy pojawiające się nagle, silna reakcja, przewlekłą – reakcja słaba, zaburza ona stopniowo prawidłowe działanie układu oddechowego, odgrywa istotną rolę w rozwoju astmy. Objawy alergii na sierść Objawy alergii są dość zróżnicowane i zależą od gatunku, jaki nas uczula. Najczęściej występujące dolegliwości to: kichanie, częste i napadowe, nieżyt nosa, obecność wodnistej wydzieliny, kaszel, uczucie pieczenia i swędzenia w jamie ustnej, gardle i nosie, zapalenie spojówek – zaczerwienienie, łzawienie oczu, mogą pojawić się także objawy astmy, rzadziej wystąpić mogą także objawy skórne – świąd, pokrzywka. Skąd się bierze alergia na kota? Alergeny kota produkowane są przez jego gruczoły łojowe i ślinowe, znajdują się także w naskórku. Bardzo łatwo przenoszą się w mieszkaniu, w którym żyją koty. Ze względu na swoje małe rozmiary unoszą się w powietrzu i wnikają do dróg oddechowych, są lepkie, dlatego łatwo przenieść je np. na ubraniu. Potrafią się także utrzymywać bardzo długo w miejscach, gdzie od dawna nie przebywa już żaden kot. Substancją, która odpowiada za objawy uczulenia, jest białko Fel d I. Koty kilka razy dziennie czyszczą futro i regularnie rozprowadzają alergeny. Z licznych obserwacji wynika, że znacznie silniej uczulają niekastrowane samce. Wynika to z faktu, iż wydzielają o wiele więcej łoju niż samice, za co odpowiadają zaś hormony. W celu ograniczenia ilości alergenów dobrym sposobem jest kastracja kota. Słabiej uczulają koty rasy: syberyjskiej, comish rex, devon rex, bezwłose rasy sfinks. Alergia na psa – co nas uczula? W przypadku uczulenia na psy mamy do czynienia z antygenem Can f1, który występuje głównie w ślinie i naskórku, uczula nas także ich krew, łój, mocz i kał. Podobnie jak w przypadku kotów silniej alergizują nas samce. Jednymi z najsilniej uczulających ras są boksery z racji swojej skłonności do nadmiernego ślinienia, a tym samym roznoszenia większej ilości alergenów. W przeciwieństwie do alergenów kocich psie są cięższe, w związku z czym są mniej lotne i rzadziej inhalowane. Alergia na sierść innych zwierząt Najczęstszymi winowajcami naszych dolegliwości są oczywiście psy i koty, ale inne zwierzęta także mogą odpowiadać za rozwój alergii, np. myszy, chomiki, szczury, świnki morskie. Głównym źródłem alergenów są u nich mocz i ślina. Alergia na sierść – leczenie Aby stwierdzić, czy rzeczywiście nasze dolegliwości to objawy alergii na naszego zwierzaka, konieczna jest wizyta u alergologa. Przeprowadzi on szczegółowy wywiad i zleci testy skórne. Testy te polegają na nakłuciu naskórka i wprowadzeniu pod skórę alergenu i obserwacji objawów. Substancje pochodzenia zwierzęcego odpowiedzialne za alergie powodują zaczerwienienie i rumień w miejscu podania, jest to tzw. reakcja rumieniowo-bąblowa. Niekiedy zdarza się, że testy skórne dają niejednoznaczne wyniki, dlatego przeprowadza się testy z krwi. Najczęściej stosowany jest test RAST sprawdzający poziom przeciwciał IgE skierowanych przeciwko konkretnemu alergenowi. Jeśli alergia została zdiagnozowana, mamy do wyboru kilka rozwiązań, które pomogą wyeliminować objawy lub chociaż je złagodzić. Leczenie objawowe Leki antyhistaminowe – zmniejszają wydzielanie histaminy, która wydzielana jest w czasie reakcji alergicznej, łagodząc symptomy uczulenia. Mogą występować w postaci tabletek, syropów czy kropli. Częstym działaniem niepożądanym są senność i zmęczenie. Leki obkurczające naczynia krwionośne – stosowane miejscowo w formie kropli do nosa i oczu. Zwężają poszerzone w wyniku reakcji alergicznej naczynia, łagodząc swędzenie, zaczerwienienie spojówek czy zatkany nos. Kortykosteroidy – stosowane najczęściej donosowo. Działaniem niepożądanym może być szczypanie w nosie po aplikacji leku. Przeczytaj również: Alergia – jak ją leczyć?Leki przeciwhistaminowe w leczeniu alergii Leczenie odczulające (immunoterapia) Terapia ta polega na podawaniu osobie uczulonej coraz większych ilości alergenów, najczęściej w postaci szczepionki podskórnej, donosowej lub tabletek podjęzykowych. Ma to na celu doprowadzenie do stanu, w którym do wywołania reakcji alergicznej będzie potrzebne coraz większe stężenie alergenu, co skutkuje rzadszym występowaniem objawów oraz ich słabszym nasileniem. Skuteczność metody jest niższa w przypadku uczulenia na psy niż koty. Przeczytaj również: Odczulanie doustne i podjęzykowe – kto i kiedy może je zastosować?Odczulanie – skuteczny sposób na alergię Porady dla osób cierpiących na alergie na zwierzęta Regularnie kąp swojego pupila. Częste kąpiele znacząco zmniejszają ilość alergenów przenoszonych na ich sierści. Nie wpuszczaj zwierzęcia do sypialni. Pamiętaj, aby po bezpośrednim kontakcie z pupilem umyć ręce, zanim dotkniesz okolic oczu. Najlepiej usuń lub przynajmniej zmniejsz liczbę dywanów i mebli tapicerowanych. Stosuj łatwo zmywalne wykładziny i czyść je regularnie. Stosuj odkurzacze wodne lub wyposażone w filtry HEPA. Źródła: Rudzki E., „Alergeny”, Medycyna Praktyczna. 2008: 256–259, Warszawa. Sybilski A., Czy pozbywać się zwierząt po rozpoznaniu alergii? Zakład Profilaktyki Zagrożeń Środowiskowych i Alergologii, 2016, WUM. Leszczyńska I., Zawisza E., „Uczulenie na naskórki zwierząt” Borgis – Nowa Medycyna 2/2000. Krauze A., Lange J., Kulus M.: Alergia na zwierzęta. Alergoprofil. 2011; 7: 17–18. Odpowiedzi na pytania naszych czytelników Alergia na kota – objawy i leczenie. Czy może minąć Kłopoty z alergią? Sprawdź konsultacje Koty mają wyjątkowo silne alergeny i uczulają częściej niż psy i inne zwierzęta domowe. Sprawdź, jak objawia się alergia na kota, jak ją leczyć, a także czy alergik musi pozbyć się z domu mruczącego pupila. Alergia na kota Jednym z najsilniejszych alergenów jest Fel d 1, obecny w gruczołach ślinowych i skórze kota. Uczula on zdecydowanie silniej niż alergeny psa. Dodatkowo koty mają więcej alergenów od psów, prawdopodobnie dlatego uczulają częściej i co gorsza – uczulenie na kota może nasilać się z wiekiem. Co więcej, cząsteczki kocich alergenów są nawet 10 razy mniejsze od alergenów roztoczy, przez co z łatwością unoszą się w powietrzu i rozprzestrzeniają w otoczeniu alergika. Z badań ankietowych wynika, że objawy uczulenia po kontakcie z kotem odczuwa 13 proc. Polaków, ale testy skórne potwierdzają alergię na kota u niespełna 4 proc. badanych. Jakie alergeny ma kot? Kot ma w sobie 8 alergenów. Najsilniejszym jest Fel d 1 – sekretoglobina, czyli białko obecne w gruczołach ślinowych, łojowych, około odbytniczych, sierści i skórze kota. Z badań wynika, że 80-90 proc. alergików jest wrażliwych na ten alergen. Pozostałe kocie alergeny to: Fel d 2 – albumina surowicy kota. Ten rodzaj białka odpowiada za reakcje krzyżowe z mięsem wieprzowym. Nadwrażliwość na Fel d 2 występuje u ponad 20 proc. chorych; Fel d 3 – cystatyna. U około 10 proc. osób z alergią na kota stwierdza się przeciwciała skierowane przeciwko temu białku; Fel d 4 – lipokalina. Wydzielana jest przez śliniankę podżuchwową kota. Alergen również powodujący reakcje krzyżowe. Nadwrażliwość stwierdza się u około 60 proc. pacjentów; Fel d 5 – immunoglobulina A. Prawie 40 proc. alergików produkuje przeciwciała skierowane przeciwko Fel d 5 kota; Fel d 6 – immunoglobulina M. Reaguje krzyżowo z immunoglobuliną A; Fel d 7 – białko znajdujące się w gruczołach językowych tylnych; Fel d 8 – białko wykryte w śliniance żuchwowej kota. Objawy alergii na kota Alergia na kota może wywoływać różnego rodzaju objawy ogólnoustrojowe. Najczęściej wymieniane to: łzawienie oczu, zaczerwienienie i świąd oczu, kichanie, katar sienny, kaszel, duszność, świąd gardła, świszczący oddech, pokrzywka skórna, świąd skóry, rumień, wyprysk, bóle brzucha po zjedzeniu mięsa wieprzowego, wstrząs anafilaktyczny po ugryzieniu kota. Z badań wynika, że wielu pacjentów z alergią na kota choruje także na astmę, atopowe zapalenie skóry lub alergiczny nieżyt nosa. Alergia na kota – po jakim czasie pojawiają się objawy uczulenia? Objawy uczulenia na kota mogą pojawić się natychmiast po kontakcie ze zwierzęciem lub w ciągu kilku najbliższych godzin. W rzadkich przypadkach pierwsze objawy obserwuje się później. Alergolodzy podkreślają, że najczęściej symptomy reakcji alergicznej występują od 15 minut do 6 godzin po kontakcie z kocim alergenem. Diagnostyka alergii polega na wywiadzie z pacjentem oraz przeprowadzaniu badań dodatkowych – testów skórnych oraz laboratoryjnych. Alergia na kota a leki Alergię na kota leczy się głównie objawowo. Objawy łagodzą leki przeciwhistaminowe, glikokortykosteroidy oraz kromoglikan sodu. Zwykle głównym zaleceniem lekarzy jest unikanie kontaktu z alergenem, jednak zanim osoba uczulona podejmie decyzję o pozbyciu się pupila, powinna najpierw wypróbować inne metody zmniejszania dolegliwości alergicznych. Warto mieć na względzie fakt, że kastracja znacząco zmniejsza stężenie Fel d 1. Wpływ na obecność alergenów w mieszkaniu ma także mycie kota, aczkolwiek efekt utrzymuje się przez 2-3 doby. Ponadto alergeny kota łączą się drobinkami kurzu, dlatego alergikom zaleca się częste odkurzanie mieszkania. Można także wypróbować immunoterapię, czyli odczulanie. Jeśli objawy alergii na kota nadal będą dotkliwe, warto zastanowić się nad poszukaniem pupilowi nowego domu. Warto jednak wiedzieć, że całkowite oczyszczenie domu z alergenów będzie trwać jeszcze kilka miesięcy. Proces ten można przyspieszyć, pozbywając się z domu dywanów, firanek oraz zasłon, a także stosując specjalne antyalergiczne odkurzacze. Pozbycie się z domu pupila wcale nie zagwarantuje choremu, że objawy alergii nie powrócą. Alergeny kota mogą unosić się także w przestrzeni publicznej – w szkole, pracy, komunikacji miejskiej etc. Autor: Joanna Woźniak Czytaj też: Bibliografia: Buczyłko K., Alergeny kota: nie tylko Fel d 1, Alergia 3/2017. Ukleja-Sokołowska N., Bartuzi Z., Nowoczesna diagnostyka alergii na psa i kota, Alergia Astma Immunologia 2016, 21 (2): 81-87.